Τετάρτη 15 Φεβρουαρίου 2017

Τα κινητά μας τηλέφωνα στην υπηρεσία της Επιστήμης.

Οι αστρονόμοι προτείνουν την προοπτική αναζήτησης Γαλαξιακών, Ταχέων Εκρήξεων Ραδιοκυμάτων [Fast Radio Burst (FRB)] με το… κινητό μας τηλέφωνο.  


Καλλιτεχνική αναπαράσταση μιας Ταχείας Έκρηξης Ραδιοκυμάτων [Fast Radio Burst (FRB)]    να φθάνει στη Γη. Τα χρώματα αντιπροσωπεύουν την έκρηξη αυτή που φτάνει στη Γη σε διαφορετικά μήκη ραδιοκύματών, με τα μακρά μήκη κύματος (κόκκινο) να φθάνουν αρκετά δευτερόλεπτα μετά από τα βραχέα μήκη κύματος (μπλε). Η καθυστέρηση αυτή ονομάζεται διασπορά και συμβαίνει όταν τα ραδιοκύματα ταξιδεύουν μέσω του κοσμικού πλάσματος.
Εικόνα: Jingchuan Yu, Beijing Planetarium / NRAO

 Οι Ταχείες Εκρήξεις Ραδιοκυμάτων  είναι σύντομες ραδιοεκπομπές, που διαρκούν μόλις ένα χιλιοστό του δευτερολέπτου, και των οποίων η προέλευση είναι μυστηριώδης. Λιγότερες από δύο δωδεκάδες έχουν εντοπιστεί κατά την τελευταία δεκαετία, χρησιμοποιώντας γιγαντιαία ραδιοτηλεσκόπια, όπως τον δίσκο των 1.000 ποδιών του ραδιοτηλεσκόπιου του Αρεσίμπο στο Πουέρτο Ρίκο. Από αυτούς, μόνο μία έχει επισημανθεί ότι προέρχεται από έναν Γαλαξία περίπου 3 δισεκατομμύρια έτη φωτός μακριά.

Οι άλλες γνωστές ΤΕΡ φαίνεται να προέρχονται από μακρινούς Γαλαξίες, αλλά δεν υπάρχει προφανής λόγος ότι, κάθε τόσο μία ΤΕΡ δεν θα συμβεί επίσης και στο δικό μας Γαλαξία . Οι αστρονόμοι προτείνουν ότι αν ¨ακουστεί δυνατά¨ κάτι τέτοιο, τότε με ένα παγκόσμιο δίκτυο κινητών τηλεφώνων ή μικρών ραδιοφωνικών δεκτών, θα μπορέσουμε να τις…¨ακούσουμε¨.

¨Η αναζήτηση για κοντινές ΤΕΡ προσφέρει μια ευκαιρία για τους ερασιτέχνες επιστήμονες (citizen scientists) να βοηθήσουν τους αστρονόμους, στην αναζήτηση και την μελέτη  ενός από τα νεότερα είδη στο…γαλαξιακό ζωολογικό κήπο¨, δηλώνει ο θεωρητικός φυσικός Άβι Λόεμπ (Avi Loeb) του Κέντρου για την Αστροφυσική του Χάρβαρντ Σμιθσόνιαν [Harvard-Smithsonian Center for Astrophysics (CfA)].

Προηγούμενες ΤΕΡ ανιχνεύθηκαν σε ραδιοσυχνότητες που ταιριάζουν με αυτές που χρησιμοποιούνται από τα κινητά τηλέφωνα, τα Wi-Fi, καθώς και από παρόμοιες συσκευές. Οι καταναλωτές θα μπορούσαν δυνητικά να κατεβάσουν μια δωρεάν εφαρμογή smartphone, που θα ¨τρέχει¨ στο παρασκήνιο, και η οποία θα  παρακολουθεί τις κατάλληλες συχνότητες, και τελικά θα στέλνει δεδομένα σε μια κεντρική μονάδα επεξεργασίας.

"Μια ΤΕΡ στο Γαλαξία μας, κατ 'ουσίαν, στη δική μας αυλή, ¨σαρώνει¨ ταυτόχρονα ολόκληρο τον πλανήτη. Εάν χιλιάδες κινητά τηλέφωνα λάβουν ένα ραδιοσήμα σχεδόν ταυτόχρονα, αυτό θα ήταν ένα καλό σημάδι, και θα σήμαινε ότι έχουμε ανακαλύψει ένα πραγματικό γεγονός ", εξηγεί ο επικεφαλής συντάκτης της μελέτης αυτής Ντάν Μαόζ (Dan Maoz) του Πανεπιστημίου του Τελ Αβίβ.

Η εύρεση μίας ΤΕΡ στον γαλαξία μας μπορεί να απαιτεί υπομονή. Με βάση τις λίγες και τις πιο απομακρυσμένες, μια  νέα ΤΕΡ μπορεί να εμφανιστεί στο Γαλαξία μία φορά κάθε 30 έως 1.500 χρόνια. Ωστόσο, δεδομένου ότι ορισμένες ΤΕΡ συνήθως εκρήγνυνται κατ 'επανάληψη, ίσως για δεκαετίες ή ακόμη και για αιώνες, θα μπορεί να υπάρχει σήμερα μια τέτοια, ενεργή στο Γαλαξία μας. Αν ναι, τότε η επιτυχία θα μπορούσε να είναι ετήσιο, η και ακόμα εβδομαδιαίο γεγονός !    

Ένα ειδικό δίκτυο εξειδικευμένων ανιχνευτών θα μπορούσε να είναι ακόμα πιο χρήσιμο στην αναζήτηση για μια κοντινή ΤΕΡ. Με ένα πολύ μικρό κόστος, περίπου 10 Ευρώ, μπορεί να αγοραστεί μία συσκευή,  που να συνδέετε στη θύρα Ενιαίου Σειριακού Διαύλου (USB) ενός φορητού ή επιτραπέζιου υπολογιστή. Εάν αναπτυχθούν χιλιάδες τέτοιοι ανιχνευτές σε όλο τον κόσμο, ειδικά σε περιοχές σχετικά ¨ελεύθερές¨ από τίς γήινες ραδιοφωνικές παρεμβολές, τότε η εύρεση μιας κοντινής ΤΕΡ θα μπορούσε απλώς να είναι θέμα χρόνου.

Αυτή η εργασία έχει γίνει δεκτή για δημοσίευση στο Monthly Notices της Βασιλικής Αστρονομικής Εταιρείας και είναι διαθέσιμη στο διαδίκτυο.


Διαβάστε περισσότερα: Bright radio bursts probe universe's hidden matter
Περισσότερες πληροφορίες: "Searching for Giga-Jansky Fast Radio Bursts from the Milky Way with a Global Array of Low-Cost Radio Receivers," Dan Maoz & Abraham Loeb, 2017, accepted for publication in Monthly Notices of the Royal Astronomical Society arxiv.org/abs/1701.01475 

Δημοσιογραφικές αναφορές: Monthly Notices of the Royal Astronomical Society  



 Πηγές: phys.org
             physics4u.gr
             el.wikipedia.org
             arxiv.org/abs


Απόδοση στα Ελληνικά : Δημήτρης Γκίκας.
Για διορθώσεις, απορίες, ή συμπληρώματα γράψτε μας: gikasd63@hotmail.com