Σάββατο 29 Απριλίου 2017

Ο Πανέμορφος Γίγαντας

Η Διαστημοσυσκευή Κασσίνι έστειλε εικόνες από την πρώτη του κατάδυση μέσα στα δαχτυλίδια του Κρόνου και είναι απίστευτες !

ΑΠΟ: SARAH KAPLAN, WASHINGTON POST

29 Απριλίου 2017

Εικόνα: NASA/JPL-Caltech/Space Science Institute

Οι επιστήμονες μόλις πήραν μια πρώτη ματιά από τον χώρο που βρίσκεται μεταξύ του πλανήτη Κρόνου και των δαχτυλιδιών του. Λήφθηκαν εικόνες που είναι αρκετά εκπληκτικές.

Την Τετάρτη, η διαστημοσυσκευή Κασσίνι της NAΣA πραγματοποίησε την πρώτη από τις 22 προγραμματισμένες καταδύσεις του μέσα από τα δακτυλίδια που κυκλώνουν τον αέριο γίγαντα πλανήτη.


Κανένα ανθρώπινο αντικείμενο δεν είχε μέχρι στιγμής αποτολμήσει να φτάσει σε αυτές τις στροβιλιζόμενες δέσμες σωματιδίων πάγου και σκόνης.

Cassini1
Εικόνα: NASA/JPL-Caltech/Space Science Institute
Το μη επανδρωμένο διαστημόπλοιο Κασσίνι ταξίδευε με ταχύτητες 123.920 χιλ/ώρα περνώντας μέσα από πυκνές περιοχές κατακερματισμένων σωματιδίων. Η διαστημοσυσκευή έπρεπε να χρησιμοποιήσει την κεραία του σε σχήμα πιάτου ως ασπίδα, εμποδίζοντας έτσι οποιαδήποτε επικοινωνία με τη Γη κατά τη διάρκεια της κατάδυσης.

Cassini2
Εικόνα: NASA/JPL-Caltech/Space Science Institute
Cassini3
Εικόνα: NASA/JPL-Caltech/Space Science Institute

Κατά τη διάρκεια της ημέρας, οι επιστήμονες ιδιαίτερα αγχωμένοι περίμεναν την επιβεβαίωση ότι το γενναίο μικρό ρομπότ τους είχε καταφέρει να περάσει αυτές τις …συμπληγάδες πέτρες.

Λίγο πριν από τα μεσάνυχτα στον Ειρηνικό, το Deep Space Network (μια ομάδα τηλεσκοπίων που επικοινωνούν με απομακρυσμένα αντικείμενα στο διάστημα) πήρε επιτέλους το απομακρυσμένο σήμα του ηρωικού Κασσίνι.

Cassini4
                                                                                                               Εικόνα: NASA/JPL-Caltech/Space Science Institute

Ένα τεράστιο χαμόγελο πλημμύρισε τον έλεγχο εδάφους στο εργαστήριο JetPropulsion στη Πασαντένα της Καλιφόρνιας, καθώς τα δεδομένα άρχισαν να ρέουν διανύοντας  εκατομμύρια μίλια μέχρι τη Γη. Η διαστημοσυσκευή Κασσίνι είχε περάσει μέσα από το κενό (the gap)  και αναδύθηκε με ασφάλεια από την άλλη πλευρά.






We did it! Cassini is in contact with Earth and sending back data after a successful dive through the gap between Saturn and its rings.

Τον Σεπτέμβριο, η τελευταία κατάδυση του διαστημικού σκάφους θα έχει σαν αποτέλεσμα την δραματική γρήγορη πτώση του σκάφους κατευθείαν στον ίδιο τον Κρόνο, και έτσι η περίφημη αυτή επιστημονική διαστημοσυσκευή θα χαθεί για πάντα. Μέχρι τότε, το «μεγάλο φινάλε» της διαστημοσυσκευής Κασσίνι υπόσχεται να μας αφήσει μερικές εκπληκτικές εικόνες και μια συναρπαστική επιστήμη.

Οι πρώτες εικόνες από την πιο πρόσφατη κατάδυση δημοσιεύονται στην ιστοσελίδα της NAΣA καθώς η ροή των δεδομένων τους περνά μέσα από τα δακτυλίδια του Κρόνου. Εδώ είναι μερικές εικόνες από αυτές που αποθανάτισε το Κασσίνι:

Cassini5
NASA/JPL-Caltech/Space Science Institute

Cassini6
NASA/JPL-Caltech/Space Science Institute

Cassini7
NASA/JPL-Caltech/Space Science Institute

Cassini8
NASA/JPL-Caltech/Space Science Institute

Cassini9
NASA/JPL-Caltech/Space Science Institute

Cassini10
NASA/JPL-Caltech/Space Science Institute

Cassini11
NASA/JPL-Caltech/Space Science Institute

Cassini12
Εικόνα: NASA/JPL-Caltech/Space Science Institute


Οι δακτύλιοι του Κρόνου . Εικόνα με μεγαλύτερη ανάλυση: Wikipedia

2017 © Washington Post

Αυτό το άρθρο δημοσιεύτηκε αρχικά στον ιστότοπο της εφημερίδας Washington post


Πηγές υπάρχουν επίσης και στις παραπομπές του κειμένου (οι λέξεις με τα μπλε γράμματα)
         
Απόδοση στα Ελληνικά : Δημήτρης Γκίκας.
Για διορθώσεις, απορίες, ή συμπληρώματα, γράψτε μας: gikasd63@hotmail.com


Πέμπτη 27 Απριλίου 2017

Οι τρομακτικές Ηλιακές εκρήξεις.

Εικόνα: NASA/SDO

Οι επιστήμονες πιστεύουν ότι έχουν προσδιορίσει τελικά τι είναι αυτό που πυροδοτεί τις ηλιακές εκρήξεις.

Στο άρθρο που ακολουθεί θα μάθουμε τι προκαλεί τις Ηλιακές εκρήξεις*.


Από : FIONA MACDONALD 27 Απριλίου 2017

Για αιώνες, οι επιστήμονες έχουν προβληματιστεί για τις βίαιες, και απρόβλεπτες εκρήξεις πλάσματος που εκτοξεύονται από τον Ήλιο μας - μερικές φορές τόσο επιθετικά, που προκαλούν εκπληκτικής ομορφιάς πολικά Σέλατα , που μπορούν να επηρεάσουν τις τηλεπικοινωνίες εδώ στη Γη.

Ωστόσο, μια διεθνής ομάδα ερευνητών πιστεύει ότι θα μπορούσαν τελικά να προσδιορίσουν τον μηχανισμό που γεννά αυτές τις εκρήξεις - και αντίθετα με τις προηγούμενες υποθέσεις, τόσο οι μεγάλες όσο και οι μικρές Ηλιακές εκλάμψεις φαίνεται να προκαλούνται από την ίδια, δραματική διαδικασία.

Εάν επιβεβαιωθεί η νέα αυτή υπόθεση, οι επιστήμονες θα μπορούν επιτέλους να είναι σε θέση όχι μόνο να προβλέψουν πότε θα γίνονται αυτές οι εκρήξεις, αλλά και αν θα μπορούσαν να προκαλέσουν εκτεταμένες βλάβες στη Γη.

Αυτή τη στιγμή, γνωρίζουμε ότι ο ήλιος ακολουθεί περίπου 11 χρόνια δραστηριότητας, αλλά είναι πιο δύσκολο να γίνουν ακριβέστερες προβλέψεις για το πότε και πού συμβαίνουν οι ηλιακές εκλάμψεις.

"Η καλύτερη κατανόηση των ηλιακών εκρήξεων σε όλες τις κλίμακες θα μπορούσε τελικά να βοηθήσει στην καλύτερη πρόβλεψη της δραστηριότητας του Ήλιου", δήλωσε ο επικεφαλής ερευνητής, Πίτερ Γουάιπερ (Peter Wyper) από το Πανεπιστήμιο του Ντάρχαμ (DurhamUniversity) στο Ηνωμένο Βασίλειο.

Οι μεγάλες Στεμματικές Εκπομπές Μάζας  (coronal mass ejections ή CMEs), όπου απελευθερώνονται τεράστιες ποσότητες ηλιακού πλάσματος, ακτινοβολίας, και σωματιδίων υψηλής ενέργειας - τα οποία δημιουργούν τον λεγόμενο Ηλιακό άνεμο-, μπορούν να επηρεάσουν τον χώρο γύρω τους, συμπεριλαμβανομένου και του διαστημικού χώρου κοντά στη Γη. Τα σωματίδια αυτά μπορούν να επηρεάσουν δραματικά τις δορυφορικές μας επικοινωνίες, και γι’ αυτό είναι ευεργετικό για μας να κατανοούμε και να παρακολουθούμε αυτή τη δραστηριότητα ".

solarwaves Gif
Η ομάδα μελέτησε τρισδιάστατες προσομοιώσεις των δύο κύριων τύπων ηλιακής έκρηξης: τους Κορωνικούς Πίδακες (coronal jets), οι οποίοι είναι σχετικά μικρές εκρήξεις πλάσματος, και τις πολύ μεγαλύτερες Στεμματικές Εκπομπές Μάζας (CMEs), οι οποίες εκτοξεύουν τεράστια νέφη πλάσματος και μαγνητικών πεδίων στο διάστημα σε υψηλές ταχύτητες.

Οι ερευνητές γνώριζαν ήδη ότι και οι δύο τύποι έκρηξης περιελάμβαναν νήματα πυκνού πλάσματος που βρίσκονται σε  χαμηλό ύψος στην ατμόσφαιρα του Ήλιου, αλλά κανείς δεν κατάφερε να καταλάβει τι προκάλεσε αυτές τις εκρήξεις σε τόσο διαφορετικές κλίμακες.

Χάρη στα νέα μοντέλα, η ομάδα μπόρεσε να αποδείξει ότι και τα δύο μεγέθη αυτών των πιδάκων ενεργοποιούνται έτσι ώστε να εκραγούν όταν οι γραμμές μαγνητικού πεδίου στην επιφάνεια του Ήλιου πάνω από αυτές σπάνε και επανασυνδέονται - μια διαδικασία γνωστή ως μαγνητική επανασύνδεση.

Μπορείτε να δείτε πως εξελίσσονται τα νήματα της διαδικασίας αυτής στα παρακάτω βίντεο:


Magnetic Reconnection Alternative | Space News
Αυτή είναι η ίδια διαδικασία που ήταν ήδη γνωστή για την παραγωγή τεράστιων Στεμματικών Εκπομπών Μάζας (CMEs), αλλά δεν είχε συνδεθεί μέχρι σήμερα με τους …μικρόσωμους στεφανιαίους πίδακες.

"Παλαιότερα πιστεύαμε ότι υπήρχαν διαφορετικές κινητήριες δυνάμεις για τις ποικίλες κλίμακες των Ηλιακών εκρήξεων, αλλά η έρευνά μας παρέχει ένα θεωρητικό καθολικό μοντέλο για αυτή τη δραστηριότητα, το οποίο είναι πολύ συναρπαστικό", δήλωσε ο Γουάιπερ.

Οι ερευνητές ονομάζουν τη νέα τους υπόθεση «μοντέλο απόδρασης», διότι ουσιαστικά περιλαμβάνει ένα …¨στρεσαρισμένο¨ νήμα πλάσματος που πιέζει αμείλικτα τους μαγνητικούς δεσμούς του, πριν τελικά ¨ξεσπάσει¨ και διαφύγει στο διάστημα.

Έτσι, αν η μαγνητική επανασύνδεση προκαλεί τόσο ΣΕΜ (CMEs) όσο και Κορωνικούς πίδακες, τι τους κάνει τόσο διαφορετικές σε κλίμακα;

Η ομάδα έδειξε ότι η δύναμη και η δομή του μαγνητικού πεδίου γύρω από το νήμα καθορίζει τον τύπο της έκρηξης που προκύπτει.

Βάσει αυτών των πληροφοριών, οι επιστήμονες θα μπορούσαν να προβλέψουν καλύτερα τι θα κάνει ο Ήλιος.

Αυτό είναι σημαντικό επειδή οι ΣΕΜ (CMEs) δεν παίζουν μόνο ρόλο στο θεαματικό φως που βλέπουμε στους μαγνητικούς πόλους της Γης (Σέλας), αλλά μπορούν επίσης να εκτοξεύσουν αρκετή ηλεκτρομαγνητική ακτινοβολία που μπορεί να επηρεάσει τις ραδιοφωνικές μεταδόσεις, τις δορυφορικές επικοινωνίες και πιθανόν να θέσει σε κίνδυνο τους αστροναύτες.

"Το μοντέλο απόδρασης, ενοποιεί την εικόνα μας για το τι συμβαίνει στον Ήλιο", δήλωσε ο Ρίτσαρντ ΝτεΒόρ (Richard DeVore) ένας από τους ερευνητές, από το Κέντρο Διαστημικών Πτήσεων Γκόνταρντ της ΝΑΣΑ (Goddard Space Flight Center ).

"Μέσα σε ένα ενοποιημένο πλαίσιο, μπορούμε να προχωρήσουμε στην κατανόηση του τρόπου με τον οποίο ξεκινούν αυτές οι εκρήξεις, πώς να τις προβλέψουμε, και πώς να κατανοήσουμε καλύτερα τις συνέπειές τους" συνεχίζει ο Ρίτσαρντ ΝτεΒόρ.

Προς το παρόν, όμως, αυτή η υπόθεση παραμένει μη ελεγμένη. Το επόμενο βήμα για τους ερευνητές είναι να επιβεβαιώσουν το μοντέλο τους με παρατηρήσεις υψηλής ανάλυσης για την Ηλιακή ατμόσφαιρα - δεδομένα που δεν είναι διαθέσιμα σήμερα, αλλά ελπίζουμε ότι θα είναι καθώς θα είναι διαθέσιμα προς έρευνα νέα διαστημικά τηλεσκόπια τα επόμενα χρόνια.

Εικόνα: ΑΡΑΤΟΣ-Παρατηρησιακή Αστρονομία Σαλαμίνας


0---------------------------------------------------0--------------------------------------------------0


 Επεξηγήσεις :

*Υπάρχουν πολλά είδη εκρήξεων στον ήλιο. Οι Ηλιακοί Πυρσοί και οι Στεμματικές Εκπομπές Μάζας   περιλαμβάνουν γιγαντιαίες εκρήξεις ενέργειας, αλλά είναι κατά τα άλλα αρκετά διαφορετικές. Τα δύο αυτά φαινόμενα συμβαίνουν μερικές φορές ταυτόχρονα - μάλιστα, οι ισχυρότερες εκλάμψεις (πυρσοί) συσχετίζονται σχεδόν πάντα με τις τρομακτικές  Στεμματικές Εκπομπές Μάζας  - αλλά εκπέμπουν διαφορετικά πράγματα, φαίνονται να ταξιδεύουν διαφορετικά και έχουν διαφορετικά αποτελέσματα στους κοντινούς πλανήτες.
Διαβάστε περισσότερα Εδώ



Πηγές υπάρχουν επίσης και στις παραπομπές του κειμένου (οι λέξεις με τα μπλε γράμματα)
         
Απόδοση στα Ελληνικά : Δημήτρης Γκίκας.
Για διορθώσεις, απορίες, ή συμπληρώματα, γράψτε μας: gikasd63@hotmail.com




Τετάρτη 26 Απριλίου 2017

Ένα παιδί ρωτάει : Το διάστημα είναι αιώνιο ;



Το άρθρο αυτό είναι από το πρόγραμμα Curious Kids,* μια νέα καινοτομία που απευθύνεται σε παιδιά. Η σχετική συνομιλία που γίνεται αφορά ερωτήματα που θέτονται στα παιδιά, έτσι ώστε να στείλουν ερωτήματα που θα χρειαστεί να απαντηθούν από ειδικούς. Όλες οι ερωτήσεις είναι ευπρόσδεκτες - σοβαρές, παράξενες ή …εκκεντρικές!

Το διάστημα είναι αιώνιο ;- Ρωτά ο Conrad, 6 ετών, από το Σίδνεϊ της Αυστραλίας.

Το Διάστημα πιθανώς συνεχίζει να υπάρχει για πάντα, αλλά η αλήθεια είναι ότι κάτι τέτοιο δεν το ξέρουμε. Όχι ακόμα τουλάχιστον. Και αυτό είναι μια μεγάλη ερώτηση, διότι το αντικείμενο της επιστήμης έχει να κάνει με την εξεύρεση απαντήσεων σε πράγματα που δεν γνωρίζουμε ακόμα.

Λοιπόν, τι γνωρίζουμε για το διάστημα; Ξέρουμε ότι είναι μεγάλο, πολύ μεγάλο. Είναι αρκετά μεγάλο για να περιέχει τη Γη και όλους τους άλλους πλανήτες. Είναι αρκετά μεγάλο για να συμπεριλάβει τον Ήλιο και όλα τα αστέρια που βλέπουμε τη νύχτα.


Όχι πολύ καιρό πριν, οι άνθρωποι σκέφτονταν ότι όταν κοίταζαν τον νυχτερινό ουρανό έβλεπαν όλο το Διάστημα. Τότε ήταν που εμφανίστηκε ο Έντγουιν Χάμπλ . Ήταν ένας Αμερικανός αστρονόμος, και αυτό που ανακάλυψε ήταν τόσο εκπληκτικό που η NAΣA ονόμασε το διάσημο διαστημικό τηλεσκόπιο Χάμπλ προς τιμήν του μετά τον θάνατό του.


Τα μακρινά και άπιαστα αστέρια…  

Σχεδόν πριν από 100 χρόνια, ο Αμερικανός αστρονόμος Έντγουιν Χάμπλ, έβλεπε μερικά ασαφή κομμάτια φωτός κρυμμένα ανάμεσα σε όλα τα αστέρια που μπορούμε να δούμε. Κανείς δεν ήταν ακριβώς βέβαιος για το τι ήταν, αλλά ο Χάμπλ ανακάλυψε ότι αυτά τα ¨μπαλώματα¨ φωτός ήταν φτιαγμένα από αστέρια και ακόμα πιο σημαντικό, ήταν πολύ, μα πάρα πολύ μακριά.

Ο Γαλαξίας της Ανδρομέδας είναι γεμάτος με αστέρια, και βρίσκεται πέρα από τον Γαλαξία μας.
Εικόνα: Adam Evans


Με αυτή την ανακάλυψη, η ιδέα μας για το Διάστημα πήρε εκρηκτικές διαστάσεις.

Τα αστέρια που βλέπουμε στον νυχτερινό ουρανό ανήκουν στο Γαλαξία μας. Αυτός είναι ο Γαλαξίας στον οποίο ανήκουμε.

Τα …΄μπαλώματα¨ φωτός που μελετούσε ο Χάμπλ ήταν άλλοι γαλαξίες, ο καθένας γεμάτος με αστέρια και πλανήτες και πολλά άλλα ¨πράγματα¨. Μερικοί γαλαξίες είναι μικρότεροι από τον Γαλαξία μας και άλλοι είναι μεγαλύτεροι.

Το Διάστημα ήταν πολύ μεγαλύτερο από ότι κανείς είχε ποτέ φανταστεί.

Ο Ήλιος μας είναι ένα από τα δισεκατομμύρια των αστεριών που υπάρχουν στον Γαλαξία.
Εικόνα: Caltech

Πώς μπορούμε να βλέπουμε για πάντα;

Το Διάστημα είναι μεγάλο, αλλά θα υφίσταται για πάντα; Το πρόβλημα είναι ότι δεν μπορούμε να το παρατηρούμε καθώς αυτό διαστέλλεται. Υπάρχει ένα όριο για το πόσο από αυτό τον διαστελλόμενο χώρο που ονομάζουμε Διάστημα μπορούμε να δούμε, ακριβώς όπως δεν μπορούμε να βγούμε έξω από την πόρτα μας και να δούμε κάθε πόλη που υπάρχει στην Χώρα μας.

Το τμήμα του Διαστήματος που μπορούμε να δούμε ονομάζεται ¨Παρατηρήσιμο Σύμπαν¨. Περιέχει όλο το φως που θα μπορούσαμε να δούμε ποτέ (επειδή όταν παρατηρούμε όλο το Σύμπαν, ψάχνουμε κυρίως για φως).

Το παρατηρήσιμο σύμπαν μπορεί ακόμη και να μετρηθεί. Είναι 93 δισεκατομμύρια έτη φωτός από τη μια πλευρά στην άλλη. Τώρα, αυτή είναι μια απόσταση που ακόμη και οι αστρονόμοι δυσκολεύονται να σκεφτούν. Είναι σαν να κάνουμε περίπου 300.000 γύρους του γαλαξία μας, όμως ο ήλιος μας έχει κάνει μόνο 20 γύρους σε όλη του τη ζωή. Ή μήπως μπορείτε να φανταστείτε 20 εκατομμύρια τρισεκατομμύρια περιφορές της Γης γύρω από τον Ήλιο;

Ολόκληρο το  φως που βλέπουμε είναι μέρος του Παρατηρήσιμου Σύμπαντος.
Εικόνα: Avi Solomon / flickr

Επιπλέον, από την προοπτική μας, το παρατηρήσιμο Σύμπαν επικεντρώνεται σε εμάς επειδή, από την δική μας οπτική γωνία, είμαστε στο κέντρο, κοιτάζοντας προς τα έξω στο διάστημα. Ένας εξωγήινος (υποθετικά) σε έναν άλλο πλανήτη, σε έναν μακρινό γαλαξία, θα έχει το δικό του παρατηρήσιμο σύμπαν. Ίσως θελήσετε να σκεφτείτε ότι ο καθένας από εμάς βρίσκεται μέσα στο δικό του Σύμπαν…Φυσαλίδα.

Εάν αυτές οι δύο φυσαλίδες μας αλληλεπικαλύπτονται, τότε ο …εξωγήινος αυτός θα δει ορισμένα κοινά με εμάς πράγματα. Αλλά τι γίνεται με τα μέρη που βρίσκονται έξω από τη φούσκα μας; Ο …Ε.Τ. θα έβλεπε την κενότητα στην άκρη του Διαστήματος;

Όχι, πιθανώς όχι. Πιο πιθανό είναι να δεί ένα μέρος του Διαστήματος που εμείς δεν θα μπορέσουμε ποτέ να δούμε.


Θεωρητικά το Διάστημα συνεχίζεται και συνεχίζει να υπάρχει...

Γιατί λοιπόν οι επιστήμονες πιστεύουν ότι το Διάστημα συνεχίζεται για πάντα; Είναι λόγω του σχήματος του. Το μέρος του Διαστήματός μας, ή αλλιώς το παρατηρήσιμο Σύμπαν, έχει ένα ιδιαίτερο σχήμα: είναι επίπεδο.

Αυτό σημαίνει ότι εάν για παράδειγμα εσείς και ένας φίλος σας έχετε ο καθένας το δικό του διαστημόπλοιο, και οι δύο απογειωθείτε και ταξιδεύσετε σε ευθεία γραμμή, για πάντα, δεν θα συναντηθείτε ποτέ . Στην πραγματικότητα, θα μείνετε πάντα ακριβώς στην ίδια απόσταση, μέσα στο παρατηρήσιμο σύμπαν.

Εάν το σχήμα του Διαστήματος είναι επίπεδο, τότε τα υποθετικά μας διαστημόπλοια δεν θα συναντηθούν ποτέ.
Εικόνα: NASA/Troy Cryder

Αλλά αυτό είναι μια πραγματικά ειδική περίπτωση. Εάν το Διάστημα ήταν διαμορφωμένο με οποιονδήποτε άλλο τρόπο, τότε θα μπορούσαν να συμβούν πολλά πράγματα. Τα δυο διαστημόπλοιά σας, που ταξιδεύουν σε ευθεία γραμμή, θα μπορούσαν ενδεχομένως να διασχίσουν τον διαστημικό χώρο ή θα μπορούσαν να πλησιάσουν πολύ μεταξύ τους, αλλά ποτέ δεν θα συναντηθούν ή ίσως θα πήγαιναν προς την αντίθετη κατεύθυνση απομακρυνόμενα μεταξύ τους.

Αλλά μόνο το επίπεδο Διάστημα είναι ικανό να διατηρήσει τα υποθετικά μας διαστημόπλοια ακριβώς χωριστά μεταξύ τους.

Οι επιστήμονες έχουν μια ιδέα για το πώς να λύσουν αυτό το ειδικό πρόβλημα της ειδικής επιπεδότητας. Και είναι σημαντικό ότι η ιδέα τους επιλύει επίσης κάποια άλλα προβλήματα, που εξηγούν γιατί το διάστημα μοιάζει ακριβώς με τον τρόπο που το βλέπουμε.

Όταν μια ιδέα επιλύει πολλά προβλήματα, οι επιστήμονες το ονομάζουν ¨θεωρία¨. Αυτό σημαίνει ότι θα μπορούσαμε να είμαστε στο σωστό δρόμο για να βρούμε μια απάντηση.

Η θεωρία λέει ότι το Διάστημα πρέπει να είναι πραγματικά, μα πραγματικά μεγάλο, αλλά μπορούμε να δούμε μόνο ένα μικρό κομμάτι του, και αυτό το κομμάτι φαίνεται ξεχωριστό και επίπεδο. Είναι σαν το πώς η Γη φαίνεται επίπεδη, εκτός αν είστε αστροναύτης που ¨επιπλέει¨ στο Διάστημα. Εκεί έξω, βλέπετε τόσο πολύ περισσότερο από τη Γη που είναι δυνατό να δείτε πώς καμπυλώνεται.

Το μεγάλο στοίχημα είναι ότι το Διάστημα συνεχίζεται για πάντα. Ίσως μια μέρα η επιστήμη θα μας βοηθήσει στο μας πει αν αυτό είναι αλήθεια.

Όσο περισσότερο βλέπουμε την Γη μας από ψηλά, τόσο περισσότερο σταματά να είναι...επίπεδη
Εικόνα: NASA/Reid Wiseman

Γεια σας παιδιά  ! Έχετε ερωτήσεις οι οποίες χρειάζονται κάποιον ειδικό για να απαντηθούν ; Πείτε σε κάποιον μεγαλύτερο σας, η στους Γονείς σας να στείλουν τα ερωτήματα σας σε εμάς. 
* Στείλτε την ερώτησή σας :  curiouskids@theconversation.edu.au
* Πείτε την μας στο Twitter γράφοντας @ConversationEDU με το hashtag #curiouskids, ή
* Πείτε τήν μας στο Facebook

0--------------------------------------0--------------------------------------0

*Παιδιά που έχουν ερευνητικές τάσεις

Πηγές υπάρχουν επίσης και στις παραπομπές του κειμένου (οι λέξεις με τα μπλε γράμματα)
         
Απόδοση στα Ελληνικά : Δημήτρης Γκίκας.
Για διορθώσεις, απορίες, ή συμπληρώματα, γράψτε μας: gikasd63@hotmail.com



Δευτέρα 24 Απριλίου 2017

Οι αποστολές Κασσίνι και Βόγιατζερ προτείνουν μια νέα εικόνα της αλληλεπίδρασης του Ήλιου με τον γαλαξία.

Ο διακεκριμένος ακαδημαϊκός-διαστημικός επιστήμονας Δρ. Σταμάτης Κριμιζής, και ο Δρ. Κώστας Διαλυνάς, διαστημικός επιστήμονας της Ακαδημίας Αθηνών, μας μιλούν μέσα από το άρθρο που ακολουθεί για μία νέα συναρπαστική ανακάλυψη

24 Απριλίου 2017 από την Sarah Frazier

Νέα δεδομένα από τις αποστολές Κασσίνι, Βόγιατζερ και τον εξερευνητή των Διαστρικών συνόρων (Interstellar Boundary Explorer) της NAΣA δείχνουν ότι η Ηλιόσφαιρα - η ¨φυσαλίδα¨ της μαγνητικής επιρροής του ήλιου που περιβάλλει το εσωτερικό ηλιακό σύστημα - μπορεί να είναι πολύ πιο συμπαγής και σφαιρική από ό, τι είχε προηγουμένως θεωρηθεί. Η εικόνα στα αριστερά δείχνει ένα συμπαγές μοντέλο της ηλιόσφαιρας, που τεκμηριώνεται από αυτά τα τελευταία δεδομένα, ενώ η εικόνα στα δεξιά δείχνει ένα εναλλακτικό μοντέλο με εκτεταμένη κόμη. Η βασική διαφορά είναι η έλλειψη στο νέο μοντέλο, μιας ουράς που μοιάζει με κομήτη, σε μια πλευρά της ηλιόσφαιρας. Αυτή η ουρά εμφανίζεται στο παλιό μοντέλο με ανοιχτό μπλε χρώμα.
Εικόνα: Dialynas, et al. (αριστερά), και NAΣA (δεξιά)

Νέα στοιχεία από την αποστολή Κασσίνι της NAΣA σε συνδυασμό με μετρήσεις από τα δύο διαστημόπλοια Βόγιατζερ και το Interstellar BoundaryExplorer ή IBEX, δείχνουν ότι ο ήλιος και οι πλανήτες μας περιβάλλονται από ένα γιγαντιαίο, σφαιρικό σύστημα μαγνητικού πεδίου προερχόμενο από τον ήλιο –γεγονός που θέτει υπό αμφισβήτηση την εναλλακτική άποψη των ηλιακών μαγνητικών πεδίων που βρίσκονται πίσω από τον ήλιο σε σχήμα που μοιάζει με μακριά ουρά ενός κομήτη.

Ο ήλιος απελευθερώνει μια σταθερή εκροή μαγνητικού υλικού, που ονομάζεται ηλιακός άνεμος ,το οποίο κατακλύζει το εσωτερικό ηλιακό σύστημα, φτάνοντας πολύ πέρα ​​από την τροχιά του Ποσειδώνα. Αυτός ο ηλιακός άνεμος δημιουργεί μια ¨φούσκα¨, περίπου 23 δισ. μιλίων, που ονομάζεται Ηλιόσφαιρα. Ολόκληρο το ηλιακό μας σύστημα, συμπεριλαμβανομένης και της ηλιόσφαιρας, κινείται μέσα στον διαστρικό χώρο. Η επικρατούσα εικόνα της ηλιόσφαιρας ήταν μια δομή με σχήμα κομήτη, με στρογγυλεμένη κεφαλή και εκτεταμένη ουρά. Αλλά τα νέα στοιχεία που καλύπτουν ολόκληρο 11ετή κύκλο της  ηλιακής δραστηριότητας δείχνουν ότι κάτι τέτοιο μπορεί και να μην ισχύει: η ηλιόσφαιρα μπορεί να …στρογγυλοποιείται και στις δύο άκρες, κάνοντας το σχήμα της σχεδόν σφαιρικό. Μία εργασία σχετικά με αυτά τα αποτελέσματα δημοσιεύθηκε στο περιοδικό και ιστότοπο Nature Astronomy σήμερα 24 Απριλίου 2017.

"Αντί για μια παρατεταμένη ουρά που μοιάζει με κομήτη, αυτό το τραχύ σχήμα φυσαλίδων της ηλιόσφαιρας οφείλεται στο ισχυρό διαστρικό μαγνητικό πεδίο - πολύ ισχυρότερο από αυτό που είχε θεωρηθεί στο παρελθόν-σε συνδυασμό με το γεγονός ότι η αναλογία μεταξύ της πίεσης των σωματιδίων και της μαγνητικής πίεσης στο εσωτερικό του λεγόμενου ¨ Ηλιοσφαιρικού κολεού¨ (heliosheath) είναι υψηλή ", δήλωσε ο Κώστας Διαλυνάς, διαστημικός επιστήμονας της Ακαδημίας Αθηνών στην Ελλάδα και επικεφαλής συγγραφέας της μελέτης.

Ένα σημαντικό επιστημονικό όργανο, η διαστημοσυσκευή Κασσίνι, το οποίο έχει εξερευνήσει το σύστημα του πλανήτη Κρόνου εδώ και μια δεκαετία, έχει δώσει στους επιστήμονες κρίσιμες, νέες ενδείξεις σχετικά με το σχήμα του τελικού άκρου της ηλιόσφαιρας, που συχνά ονομάζεται ¨ουρά της ηλιόσφαιρας¨ (heliotail). Όταν τα φορτισμένα σωματίδια από το εσωτερικό ηλιακό σύστημα φτάνουν στο όριο της ηλιόσφαιρας υποβάλλονται μερικές φορές σε μια σειρά ανταλλαγών ηλεκτρικών φορτίων που ¨πέφτουν¨ και επανακτώνται καθώς ταξιδεύουν μέσα από αυτή την τεράστια περιοχή. Ορισμένα από αυτά τα σωματίδια επιστρέφουν πίσω προς το εσωτερικό ηλιακό σύστημα ως ταχέως κινούμενα ουδέτερα άτομα, τα οποία μπορούν να μετρηθούν από το Κασσίνι.

Πολλά αστέρια παρουσιάζουν ουρές που τα ακολουθούν πίσω τους σαν μια ουρά κομήτη, υποστηρίζοντας την ιδέα ότι το ηλιακό μας σύστημα έχει και αυτό μια παρόμοια…ουρά. Ωστόσο, νέα στοιχεία από τις αποστολές Κασσίνι, Βόγιατζερ και Interstellar Boundary της NAΣA δείχνουν ότι το τέλος του ηλιακού μας συστήματος μπορεί να μην εκτείνεται σε μια μακριά ουρά. Από πάνω αριστερά και αριστερόστροφα, τα αστέρια που εμφανίζονται είναι τα : LL του Ωρίωνα, ο BZ στον αστερισμό Κάμινο και ο Μίρα (Ο λεγόμενος ¨Θαυμάσιος¨ στον αστερισμό του Κήτους) .
Εικόνα: NASA / HST / R.Casalegno / GALEX

"Το πείραμα Κασσίνι σχεδιάστηκε για να απεικονίσει τα ιόντα που είναι παγιδευμένα στη μαγνητόσφαιρα του Κρόνου", δήλωσε ο διακεκριμένος ακαδημαϊκός-διαστημικός επιστήμονας Δρ. Σταμάτης Κριμιζής (Tom Krimigis), επικεφαλής των οργάνων-πειραμάτων των αποστολών Βόγιατζερ και Κασσίνι της NASA με έδρα στο Εργαστήριο Εφαρμοσμένης Φυσικής του Πανεπιστημίου Johns Hopkins στο Λορέλ του Μέρυλαντ, και συντάκτη της σχετικής μελέτης. «Δεν πιστεύαμε ποτέ ότι θα δούμε αυτό που βλέπουμε και ότι θα μπορέσουμε να φανταστούμε τα όρια της ηλιόσφαιρας» δηλώνει ο Δρ. Σταμάτης Κριμιζής.

Επειδή αυτά τα σωματίδια κινούνται σε ένα μικρό κλάσμα της ταχύτητας του φωτός, τα ταξίδια τους από τον ήλιο στην άκρη της ηλιόσφαιρας και πάλι πίσω χρειάζονται χρόνια. Έτσι, όταν ο αριθμός των σωματιδίων που προέρχονται από τον ήλιο αλλάζει - συνήθως ως αποτέλεσμα του 11ετούς κύκλου δραστηριότητάς του - χρειάζονται χρόνια πριν κάτι τέτοιο να αντανακλά, στις σχετικές μελέτες, την ποσότητα των ουδέτερων ατόμων που επιστρέφουν στο ηλιακό σύστημα.

Οι νέες μετρήσεις του Κασσίνι για αυτά τα ουδέτερα άτομα αποκάλυψαν κάτι απροσδόκητο - τα σωματίδια που προέρχονται από την ουρά της ηλιόσφαιρας αντικατοπτρίζουν τις αλλαγές στον ηλιακό κύκλο σχεδόν εξίσου γρήγορα με εκείνα που έρχονται από τη άκρη της ηλιόσφαιρας.

¨Εάν η «ουρά» της ηλιόσφαιρας είναι απλωμένη σαν κομήτης, αναμένουμε ότι τα μοτίβα του ηλιακού κύκλου θα εμφανιστούν πολύ αργότερα στα μετρούμενα ουδέτερα άτομα¨, δήλωσε ο Δρ. Σταμάτης Κριμιζής.

Νέα δεδομένα από τις αποστολές Κασσίνι, Βόγιατζερ και τον εξερευνητή των Διαστρικών συνόρων (Interstellar Boundary Explorer) της NAΣA δείχνουν ότι η Ηλιόσφαιρα - η ¨φυσαλίδα¨ της μαγνητικής επιρροής του ήλιου που περιβάλλει το εσωτερικό ηλιακό σύστημα - μπορεί να είναι πολύ πιο συμπαγής και σφαιρική από ό, τι είχε προηγουμένως θεωρηθεί. Η εικόνα αυτή δείχνει ένα συμπαγές μοντέλο της ηλιόσφαιρας, που τεκμηριώνεται από αυτά τα τελευταία δεδομένα. Η κύρια διαφορά ανάμεσα σε αυτό και στα προηγούμενα μοντέλα είναι έλλειψη μιας ουράς που μοιάζει με κομήτη, στη μια πλευρά της ηλιόσφαιρας.
Εικόνα: Dialynas, et al.

Αλλά επειδή τα μοτίβα από την ηλιακή δραστηριότητα δείχνουν να είναι εξίσου γρήγορα με τα σωματίδια της ουράς όπως αυτά στην άκρης της ηλιόσφαιρας, αυτό υπονοεί ότι η ουρά της είναι περίπου στην ίδια απόσταση από εμάς όπως και η άκρη της. Αυτό σημαίνει ότι η μακρά ουρά που μοιάζει με κομήτης και που οραματίστηκε από τους επιστήμονες μπορεί να μην υπάρχει καθόλου - αντίθετα, η ηλιόσφαιρα μπορεί να είναι σχεδόν σφαιρική και συμμετρική.

Μια …¨στρογγυλεμένη¨ ηλιόσφαιρα θα μπορούσε να προέλθει από ένα συνδυασμό παραγόντων. Δεδομένα από το Βόγιατζερ 1 δείχνουν ότι το διαστρικό μαγνητικό πεδίο πέρα από την ηλιόσφαιρα είναι ισχυρότερο από ό,τι πιστεύαν οι επιστήμονες, πράγμα που σημαίνει ότι θα μπορούσε να αλληλεπιδράσει με τον ηλιακό άνεμο στις άκρες της ηλιόσφαιρας και να συμπτύξει την ουρά της ηλιόσφαιρας.

Η δομή της ηλιόσφαιρας παίζει μεγάλο ρόλο στο πώς τα σωματίδια από το διαστρικό διάστημα που ονομάζονται ¨κοσμικές ακτίνες¨ φτάνουν στο εσωτερικό ηλιακό σύστημα, όπου βρίσκονται η Γη και οι άλλοι πλανήτες.

"Αυτά τα δεδομένα που παρέχουν οι διαστημοσυσκευές (τα λεγόμενα και πειράματα)Βόγιατζερ 1, Βόγιατζερ 2, Κασσίνι και IBEX στην επιστημονική κοινότητα είναι  μια αναπάντεχη τύχη για τη μελέτη των μακρινών φαινομένων του ηλιακού ανέμου", δήλωσε ο Arik Posner, επιστημονικός προγραμματιστής των Βόγιατζερ και IBEX στα κεντρικά γραφεία της NAΣA στην Ουάσιγκτον, ο οποίος δεν συμμετείχε σε αυτή τη μελέτη. "Συνεχίζουμε να συλλέγουμε δεδομένα από τις ακμές της ηλιόσφαιρας. Τα δεδομένα αυτά θα μας βοηθήσουν να κατανοήσουμε καλύτερα τα διαστρικά όρια που βοηθούν στην προστασία του περιβάλλοντος της Γης από τις επιβλαβείς κοσμικές ακτίνες".


-   Περισσότερες πληροφορίες: K. Dialynas et al. The bubble-like shape of the heliosphere observed by Voyager and Cassini, Nature Astronomy (2017). DOI: 10.1038/s41550-017-0115 
-           
Δημοσιογραφικές αναφορές: Nature Astronomy




Πηγές υπάρχουν επίσης και στις παραπομπές του κειμένου (οι λέξεις με τα μπλε γράμματα)
         
Απόδοση στα Ελληνικά : Δημήτρης Γκίκας.
Για διορθώσεις, απορίες, ή συμπληρώματα, γράψτε μας: gikasd63@hotmail.com