Σάββατο 3 Μαρτίου 2018

Η επιστροφή της Αφροδίτης.


Ο υπέρλαμπρος αυτός πλανήτης επιστρέφει και πάλι στον ουρανό λίγο μετά τη δύση του Ηλίου.

Και μιας και αύριο οι πλανήτες Αφροδίτη και Ερμής θα βρίσκονται σε φαινόμενη μεταξύ τους απόσταση μόλις 1,1 μοίρες (γωνιακή απόσταση) σας παραθέτουμε το παρακάτω άρθρο. 


Εικόνα 1: Η Αφροδίτη επιστρέφει - Οι μεταβαλλόμενες φάσεις της Αφροδίτης, από την εμφάνιση της το 2013. Εικόνα και πνευματικά δικαιώματα: Shahrin Ahmad (@Shahgazer)


Μα, πού έχουν...πάει όλοι οι πλανήτες; Στα τέλη Φεβρουαρίου του 2018 είδαμε τους τρεις εξωτερικούς πλανήτες με γυμνό μάτι- τον Άρη, τον Δία και τον Κρόνο - να... κρύβονται στο αμυδρό φως της αυγής, και χρειάζεται σίγουρα πολύ κουράγιο για να αντιμετωπίσει κάποιος το ψύχος του πρωινού τον μήνα αυτό... Τα καλά νέα είναι ότι οι δύο εσωτερικοί πλανήτες - ο Ερμής και η Αφροδίτη - θα αρχίσουν να κάνουν αισθητή την παρουσία τους κατά τη διάρκεια αυτής της εβδομάδας, δίνοντας μας υπέροχο ουρανό για παρατήρηση μετά τα  ηλιοβασιλέματα το μήνα που διανύουμε.

Ο πλανήτης Αφροδίτη το 2018: Η Αφροδίτη ξεκινάει τον Μάρτιο να ανατέλλει μετά τον Ήλιο με φαινόμενο μέγεθος -3,9, και με φαινόμενη διάμετρο δίσκου 10 δευτερόλεπτα της μοίρας. Ο πλανήτης βρίσκεται ήδη πάνω από 12 μοίρες ανατολικά του Ήλιου αυτή την εβδομάδα, καθώς ξεκινάει το μακρύ του ....κυνηγητό για να προλάβει τη Γη ! Η Αφροδίτη όπως είπαμε και πριν, ανατέλλει πάντα πίσω από τον Ήλιο το μήνα αυτό, ¨προσπερνώντας¨ τη Γη, για περίπου οκτώ μήνες , καθώς περνά μέσα από την κατώτερη σύνοδο της μεταξύ του Ήλιου και της Γης, όπως την παρατηρούμε να κυριαρχεί στον ουρανό του δειλινού .

Παρατηρήστε τον πλανήτη, καθώς φτάνει στη μέγιστη αποχή του που είναι 45,9 μοίρες ανατολικά του Ήλιου, που θα κορυφωθεί στις 17 Αυγούστου. Η Αφροδίτη αυτήν την εποχή βρίσκεται στην κορυφή ενός ορθογώνιου τριγώνου , με τη Γη στο τέλος της μιας καθέτου, και τον Ήλιο στο τέλος της άλλης. (Βλ.εικόνα 2) 



Εικόνα 2: Δεν είναι όλες οι αποχές των πλανητών Ερμή και  Αφροδίτης ίσες, αλλά εξαρτώνται από την εποχιακή γωνία της εκλειπτικής και αν αυτές συμβαίνουν κοντά στο αφήλιο ή το περίγειο. Εικόνα : Dave Dickinson

Ο Ερμής ενώνει το πλανητικό σχηματισμό στις αρχές Μαρτίου, καθώς ο ταχέως κινούμενος κόσμος  του κοντινότερου πλανήτη στον Ήλιο ¨αγωνίζεται¨ για να συναντήσει τη Αφροδίτη στο σούρουπο. Η 4η Μαρτίου είναι μια σπουδαία ημερομηνία για να παρατηρήσετε τον Ερμή, καθώς ο πλανήτης  θα έχει φαινόμενο μέγεθος -1,2 και θα βρίσκεται σε γωνιακή απόσταση στον Ουρανό  μόλις 66 ' της μοίρας (1,1 μοίρες)- λίγο περισσότερο από μία μοίρα ή τη διπλάσια φαινόμενη διάμετρο μιας πανσελήνου  - από την Αφροδίτη. Ο Ερμής φθάνει στη μεγίστη αποχή του που είναι  18,4 μοίρες ανατολικά του ήλιου στις 15 Μαρτίου.

Στις 18 Μαρτίου κατά το σούρουπο η ...παρέα θα αυξηθεί με την Σελήνη που θα βρίσκεται σε αυξητική φάση μηνίσκου. Τα τρία αυτά ουράνια στολίδια θα σχηματίσουν μια νοητή ευθεία φαινόμενης γωνιακής απόστασης 9 μοιρών. (Βλ. Σχήμα 3)


Εικόνα 3: Πηγή Stellarium

Εδώ συναντάμε μια...κοσμική ειρωνεία: η Αφροδίτη, εκτός από το γεγονός ότι είναι ο πλησιέστερος πλανήτης στη Γη, είναι επίσης αιώνια καλυμμένος από σύννεφα, χωρίς ποτέ να αποκαλύπτει στο προσοφθάλμιο του τηλεσκοπίου μας τα εδαφικά του χαρακτηριστικά, το πως είναι δηλαδή στην πραγματικότητα. Το πιο αξιοσημείωτο χαρακτηριστικό της Αφροδίτης είναι οι φάσεις της, οι οποίες είναι παρόμοιες με τις Σελήνες. Τα πράγματα γίνονται ενδιαφέροντα καθώς η Αφροδίτη φτάνει στη μισή φάση της κοντά στη μέγιστη της αποχή (είναι η φάση εκείνη όπου παρατηρούμε την μισή φωτεινή πλευρά ενός πλανήτη, όπως στο πρώτο και το τελευταίο τέταρτο της Σελήνης ). Μετά από αυτό, ο (φαινόμενος) δίσκος της Αφροδίτης θα έπρεπε να διογκώνεται σε μέγεθος όπως συμβαίνει και με την Σελήνη ,αλλά αυτό που εμείς παρατηρούμε από τη Γη δεν είναι τίποτα άλλο από ένα καλλίγραμμο μηνίσκο. Η τροχιά της Αφροδίτης έχει κλίση 3,4 μοίρες σε σχέση με την εκλειπτική και σε μερικά χρόνια μπορείτε να την παρατηρείτε κατευθείαν από την περίοδο που βρίσκεται στη κατώτερή της σύνοδο από το σούρουπο μέχρι την αυγή. Δυστυχώς, αυτό σημαίνει επίσης ότι η Αφροδίτη συνήθως χάνει τη φαινόμενη διάβαση της από το δίσκο του Ήλιου, όπως παρατηρήθηκε τελευταία στις 5 προς 6 Ιουνίου του 2012, ένα εκπληκτικό φαινόμενο για όσους το παρακολούθησαν, και το οποίο θα συμβεί σε ένα αιώνα παρά ένα έτος από σήμερα, δηλαδή στις 10 προς 11 Δεκεμβρίου του  2117.

Το παρήγορο είναι οι ο Ερμής, είναι ένας πλανήτης που σημειώνει συχνότερες διαβάσεις από τον Ηλιακό δίσκο. Η επόμενη του διάβαση θα γίνει κάνει ξανά το επόμενο έτος στις 11 προς 12 Νοεμβρίου, του 2019.

Ωστόσο, οι ερασιτέχνες αστρονόμοι κατόρθωσαν να δουν λεπτομέρειες της επιφάνειας της Αφροδίτης που είναι κρυμμένες κάτω από τα ηφαιστειακά σύννεφα κάνοντας ένα ...κόλπο.  Χρησιμοποίησαν φίλτρα υπεριώδους ακτινοβολίας. Δείτε παρακάτω αυτή την καταπληκτική πρόσφατη εικόνα της Αφροδίτης από το διαστημικό σκάφος Akatsuki του Ιαπωνικού Οργανισμού Διαστήματος.    



Εικόνα 4: Η Αφροδίτη όπως μας την δώρισε η υπεριώδης τεχνολογική ...αβρότητα του διαστημικού σκάφους Akatsuki της JAXA. Εικόνα: JAXA / Akatsuki / ISAS / DARTS / Damia Bouic

Είναι μια από τις αγαπημένες άστρο- προκλήσεις στην ερασιτεχνική αστρονομία και όχι μόνο . Μπορείτε να δείτε την Αφροδίτη κατά τη διάρκεια της ημέρας; Όταν την εντοπίσετε , είναι εκπληκτικά εύκολο να συνεχίσετε να την παρατηρείτε αρκεί να ¨κλειδώσετε¨το βλέμμα της πάνω της και αυτό γιατί ... η κύρια δυσκολία είναι να προσαρμόσετε την όρασή σας και να εστιάσετε πάνω της γιατί δεν υπάρχουν σημεία αναφοράς σε ένα ημερινό ουρανό, και έτσι είναι πολύ εύκολο να την χάσετε από την όρασή σας. Η Σελήνη όταν βρίσκεται σε φάση μηνίσκου (προς νέα Σελήνη όμως) είναι ορατή και την ημέρα και αυτό είναι μια μεγάλη οπτική βοήθεια σε αυτή την αναζήτηση. αν και η ανακλαστικότητα ή albedo όπως λέγεται της Σελήνης είναι στην πραγματικότητα πολύ χαμηλότερη από αυτή της Αφροδίτης, το μεγαλύτερο εμφανές μέγεθος της στον ουρανό κάνει το φεγγάρι να ξεχωρίζει. Βασικές επερχόμενες ημερομηνίες για να παρατηρήσουμε ημέρα την Αφροδίτη (που θα βρίσκεται στην μέγιστη της αποχή) κοντά στη Σελήνη  είναι στις 17 Απριλίου, 17 Μαΐου, 16 Ιουνίου, 15 Ιουλίου και 14 Αυγούστου.

Οι εμφανίσεις της Αφροδίτης ακολουθούν επίσης έναν προβλέψιμο οκταετή κύκλο. Αυτό συμβαίνει επειδή οι 13 περιφορές της Αφροδίτης γύρω από τον Ήλιο  ισοδυναμούν σχεδόν με οκτώ περιφορές της Γης. Για παράδειγμα, η Αφροδίτη θα ξαναρχίσει να ...επισκέπτεται το αστρικό σμήνος των Πλειάδων κατά το σούρουπο του Μαρτίου (3,4,5) το 2020, όπως συνέβαινε και πριν από το 2012.




Πότε παρατηρούμε την Αφροδίτη μισό-φωτισμένη; Αυτό το στάδιο είναι γνωστό ως διχοτόμηση και το πραγματικό του παρατηρούμενο σημείο μπορεί συχνά να είναι αρκετές ημέρες μακριά από τη θεωρητική ημερομηνία που θα συμβεί το φαινόμενο. Επίσης, προσέξτε το τεφρώδες (σταχτόχρωμο) χρώμα της Αφροδίτης, ένα ελαφρύ φωτισμό της νυχτερινής πλευράς του πλανήτη κατά τη διάρκεια της  φάσης μηνίσκου, παρόμοιο με το οικείο θέαμα που παρατηρείται στο φεγγάρι. Σε αντίθεση με τη Σελήνη, όμως, η Αφροδίτη δεν έχει κανένα κοντινό σώμα για να φωτίσει τη νυχτερινή της πλευρά ... Τι συμβαίνει εδώ; Είναι αυτό ακριβώς το ψυχολογικό αποτέλεσμα του εγκεφάλου που γεμίζει σε αυτό που βλέπει το μάτι όταν κοιτάζει την εκθαμβωτική καμπύλη της ημισελήνου Αφροδίτη, ή είναι κάτι πραγματικό; Μια μεγάλη αναφορά από παρατηρητές του ουρανού, που υπάρχει σε μια μελέτη του 2014 υποδηλώνει ότι μια υπάρχουσα αμυδρά φωτισμένη αέρια κατάσταση μπορεί να παραμείνει στη νυχτερινή πλευρά της Αφροδίτης.

Καλές παρατηρήσεις συντροφιά με τις σκέψεις σας και την Αφροδίτη....




Από τον:   


Πηγές υπάρχουν επίσης και στις παραπομπές του κειμένου (οι λέξεις με τα μπλε γράμματα)

Απόδοση στα Ελληνικά : Δημήτρης Γκίκας.
 Για διορθώσεις μετάφρασης ως προς το πρότυπο κείμενο, απορίες, ή συμπληρώματα, γράψτε μας: gikasd63@hotmail.com  η αφήστε μήνυμα inbox στη Σελίδα:

 Επίσης εάν θέλετε να δημοσιευτεί στο μπλόγκ μας κάποια δική σας εργασία, άρθρο, ή paper σχετικά με την επιστήμη, αποστείλατε τα άρθρα αυτά συνοδευόμενα απαραίτητα από τη σχετική βιβλιογραφία, και την σχετική έντυπη άδεια σας για δημοσίευση στο μπλόγκ μας, στη διεύθυνση: gikasd63@hotmail.com  . Η δημοσίευση είναι εντελώς δωρεάν.

Εάν, κατά την άποψή σας, υπάρχουν επιστημονικά λάθη στο πρότυπο κείμενο η ομάδα μας δεν μπορεί να παρέμβει και να το αλλάξει χωρίς την συναίνεση του αρθρογράφου. Για οποιαδήποτε τέτοια αλλαγή επικοινωνήστε με την πηγή του άρθρου.

 Το κείμενο υπόκειται σε επικαιροποίηση αν υπάρξουν έγκυρες διορθώσεις ή νέα στοιχεία που αφορούν το θέμα του άρθρου. 

Γιά την ομάδα : @Aratosastronomy